9.01.2014

19. Jan van Scorel

- urodzony 1495, zmarł w 1562;
-  malarz, rysownik i grafik,
- Jego nauczycielami byli kolejno: Cornelis Cornelisz. Buys w Alkmarze, od 1512 Jacob Cornelisz. van Oostsanen w Amsterdamie i w 1517 Jan Gossaert w Utrechcie (1517-1519);

Przed osiedleniem się w Haarlemie, odbył podróż po Europie, trwającą cztery lata.  Wyruszył w 1524 roku, zatrzymując się w Spirze, Strasburgu, Bazylei i Norymberdze (gdzie spotkał się z Albrechtem Dürerem).

Z Wenecji pielgrzymował poprzez Cypr, Rodos i Kretę do Jerozolimy. W 1522 pochodzący z Utrechtu papież Hadrian VI mianował go następcą Rafaela na stanowisku konserwatora papieskiej kolekcji sztuki antycznej. Prowadził też pracownię w Watykanie, wykonując m.in. portrety papieża.



Papież Hadrian VI - ok. 1523,

Po powrocie do Holandii wcielił w życie nabyte doświadczenia, tworząc nowy rodzaj malarstwa całkowicie pozbawionego wpływów niderlandzkich i skłaniającego się ku manieryzmowi.

Tworzył przede wszystkim obrazy o tematyce religijnej, zwłaszcza ołtarzowe, oraz portrety. Projektował też witraże i oprawy uroczystości państwowych.

Jego pierwszym znaczącym dziełem był Tryptyk Rodziny Marii (Ołtarz Frangipani) namalowany dla kościoła parafialnego w Obervellach w Karyntii.


Tryptyk Rodziny Marii w kościele św. Marcina w Obervellach.

W sztuce niderlandzkiej tego okresu pojawiły się elementy zaczerpnięte ze sztuki weneckiej (Giorgionego i Tycjana), wypierając fantastyczne scenerie Patinira i Boscha

 Był twórcą niderlandzkiego portretu zbiorowego, malując kilka serii portretów członków Bractwa Pielgrzymów Jerozolimskich.


Dwunastu członków Bractwa Pielgrzymów Jerozolimskich. Autoportret artysty - trzeci od prawej;


Pięciu członków Bractwa Pielgrzymów Jerozolimskich - ok. 1541;

Wiele dzieł Jana van Scorela zostało zniszczonych w 1566 przez zwolenników ikonoklazmu. Największa kolekcja jego obrazów znajduje się obecnie w Centraal Museum w Utrechcie.


Cesarz August i Sybilla z Tibur (1520-30);


Chrzest Chrystusa (ok. 1530);


Joris van Egmond, biskup Utrechtu - 1535-40;


Lukrecja (1535);


Maria Magdalena ok. 1528;


Ofiarowanie w świątyni - 1524-26,


Opłakiwanie Chrystusa z donatorem - ok. 1535,


Ołtarz Noli me tangere, z donatorami (ok. 1550);


Portret mężczyzny - ok. 1525-30,


Portret trzydziestodwuletniego mężczyzny - 1521,


Portret żony artysty (1529)

Jednym z najwybitniejszych uczniów van Scorela był Maerten van Heemskerck, którego wielki talent wzbudził zazdrość nauczyciela.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz