Historyczno-sztucznie: 69. Andrea Palladio

Cechy willi palladiańskich:

- Ścisła symetria planu;

- Rozmieszczenie pomieszczeń w taki sposób, że każde z nich jest matematycznie proporcjonalne samo w sobie, ale także stanowi wraz z sąsiednimi pomieszczeniami sekwencję opartą na pełnej matematycznej harmonii. Pomieszczenie środkowe jest kwadratowe, natomiast pozostałe pomieszczenia mają mniej więcej proporcje 3:2 (w rzeczywistości Palladio odchodzi często od tej zasady, ale projekty z jego traktatu z naniesionymi liczbami świadczą, że przywiązywał ogromną wagę do tej zasady);

- Połączenie budynku głównego z budynkami gospodarczymi za pomocą ścian i kolumnad;

- Fasada – często jest to podparty kolumnami fronton, przeniesienie fasady świątyń antycznych do willi podmiejskich (Palladio jako pierwszy zastosował portyk w budownictwie mieszkalnym! Niezrozumienie architektury klasycznej);

Villa Godi w Lonedo:

- Około 1540

- Pierwsza willa Palladia;

- Połączenie budynku głównego i zabudowań gospodarczych;

- Urozmaicona sekwencja pomieszczeń (proporcja 16:24:36);

- Element środkowy ze schodami wiodącymi do wejścia cofnięty w stosunku do lica fasady, ale od ogrodu jest równy – charakterystyczny „kubiczny” kształt willi Palladia;

- Trój arkadowe wejście (jeszcze nie ma portyku).

Villa Foscari (Malcontenta) pod Mestre:

- 1560

- Fasada - portyk na wysokim cokole, schody po obu stronach;

- Plan – typowy układ pomieszczeń, głównie o proporcjach 3:2, zgrupowanych wokół sieni na planie krzyża.

Villa Barbaro w Maser:

- 1560

- Typowa willa-folwark;

- W środku znajdują się iluzjonistyczne freski Veronesa – znakomite połączenie architektury i malarstwa, takie łączenie kilku sztuk będzie potem charakterystyczne dla baroku.

Villa Rotonda pod Vicenzą:

- Budowa rozpoczęta około 1567-1569

- Właściwie jest to villa suburbana, więc ma bardziej oficjalny charakter niż willa-folwark;

- Plan – ścisła symetria, rozłożenie pomieszczeń wokół środkowej sieni, która jest doświetlona kopułą;

- Portyk wejścia głównego znajduje się na wszystkich elewacjach;

- Ukończona po śmierci Palladia przez jego ucznia Scamozziego, który podwyższył poddasze i zmienił kształt kopuły.

Projekt willi nad Brentą dla Leonarda Mocenigo:

- 1570

- Nigdy nie zrealizowany, ale projekt umieszczony w traktacie i tak bardzo oddziaływał na architekturę angielską;

- Duża kubiczna bryła z portykiem z każdej strony i atrium w środku;

- Budynki gospodarcze – połączone z budynkiem głównym czterema symetrycznie rozmieszczonymi ćwierćkolistymi kolumnadami;

- Oparta na projekcie tej willi jest Holkham Hall we wschodniej Anglii (XVIII wiek):

Wpływ Palladia na architekturę angielską:

- Oczywiście styl Palladia był bardzo popularny w całej Europie, a szczególnie w krajach protestanckich. Działo się tak przede wszystkim dlatego, że w swoich dziełach zamieszczał gotowe plany budowli.

- Inigo Jones (1573-1652) – wnikliwie studiował traktaty Palladia, udał się do Italii i studiował architekturę włoskiego renesansu i manieryzmu, a także budowle antyczne. Spotkał się nawet ze Scamozzim, uczniem Palladia.

- Palladianizm

- Niepraktyczne w zimnym klimacie są wielkie portyki przy domach, zaczerpnięte od Palladia. Nieopatrznie zrozumiał on traktaty starożytnych, ale w gorącym klimacie Włoch portyk daje cień, natomiast w Anglii jest

wystawiony na przeciąg.

- Np. Queen’s House w Greenwich –projekt Inigo Jonesa (1619),