Nazwisko Grünewald zostało artyście mylnie przypisane przez XVII-wiecznego biografa na skutek pewnego nieporozumienia (Neithard oznacza „pełen zła” i dlatego artysta dodał sobie drugie nazwisko Gothard - „pełen Boga”).
Niewiele wiadomo o jego pochodzeniu i dzieciństwie. Od 1500 roku mieszkał w Saligenstad nad Menem. Wiadomo, iż od 1504 roku pracował jako malarz dla dostojników kościelnych z Aschaffenburga., tam też miał pracownię. Od 1508 roku do 1521 był związany z dworem dwóch arcybiskupów Moguncji: Uriela von Gemmingen i Albrechta von Brandenburg. Dla dworu biskupiego wykonał epitafium – pierwsze datowane dzieło – Naigrywanie z 1503 roku. Od 1510 r. pracował także jako malarz przy ołtarzu frankfurckiego klasztoru dominikanów. Namalowane wówczas Przemienienie na Górze Tabor znamy tylko z rysunków, (tablica ołtarzowa zaginęła).
Około 1512 roku przystąpił do pracy nad arcydziełem – wielkim poliptykiem ołtarzowym w kaplicy szpitalnej Saint Antoine opactwa zakonu antonitów w Isenheim (obecnie Colmar), który ukończył w 1516 roku, kiedy to znalazł się na usługach arcybiskupa Moguncji, będącego również mocodawcą Durera, Cranacha i Holbeina.
To dziewięć wielkich panneaux w dwóch zespołach składających się z części centralnej i ruchomych skrzydeł oraz partii rzeźbiarskiej wykonanej przez Nicolausa Hagenauera.
Pierwsza odsłona - część centralna - Ukrzyżowanie, skrzydło lewe - Św. Sebastian, skrzydło prawe - Św. Antoni Pustelnik, predella - Zdjęcie z krzyża;
Widok drugi - część centralna - Boże Narodzenie, skrzydło lewe - Zwiastowanie, skrzydło prawe - Zmartwychwstanie;
Widok trzeci - skrzydło lewe - Wizyta św. Antoniego Pustelnika u św. Pawła z Teb, skrzydło prawe - Kuszenie św. Antoniego
Studium do ołtarza (1512-1514)
Dzieła Grunewalda zostały oparte na strukturze ante mobili. Otwarcie i zamknięcie poszczególnych skrzydeł ołtarza było skorelowane z okresem roku liturgicznego i z jego najważniejszymi wydarzeniami: adwentem, Wielkim Postem, Wielkanocą.
Ich program ikonograficzny został opracowany przez Guido Guersiego - człowieka o wielkiej kulturze mistycznej i zdolnego do oryginalnych interpretacji.
Klasztor w alzackim Isenheim był główną siedzibą kongregacji antonitów - zakonu powstałego według reguły augustiańskiej. Zgromadzeni w nim bracia zajmowali się pomocą potrzebującym, a ponadto łączyły ich silne związki ze światem arystokracji. Otaczali kultem św. Antoniego opata (opiekuna zwierząt, a w szczególności świń) i byli uważani za najlepszych lekarzy swojej epoki, zwłaszcza w zakresie chorób zakaźnych.
Dzieła:
Grisaille - św. Elżbieta i św. kobieta z palmą (1508-11)
Madonna ze Stuppach (1517-1519)
Św. Erazm i św. Maurycy (ok. 1517)
Cud Matki Boskiej Śnieżnej (1517-1519)
Spotkania Grunewalda z innymi wielkimi mistrzami niemieckiego renesansu stawały się coraz częstsze. W 1520 roku razem z Durerem uczestniczył w koronacji cesarza Karola V w Akwizgranie.
Pomimo że nadal pozostawał na usługach arcybiskupa Moguncji, ze wzrastającym zainteresowaniem zwracał się w stronę reformacji, co przyniosło poważne konsekwencje, również jego bowiem dotknęły represje po klęsce poniesionej przez zbuntowanych chłopów dowodzonych przez Thomasa Muntzera. Artysta jako zwolennik protestantyzmu został zmuszony do opuszczenia Moguncji i zamieszkania we Frankfurcie, gdzie zasadniczo przestał zajmować się malarstwem, by trudnić się handlem farbami i godną biegłego farmaceuty produkcją mydła.
W 1527 roku zamieszkał w Halle, gdzie podjął prace związane z inżynierią hydrauliczną i gdzie w następnym roku zmarł.
Święty opiekunem świń, jak miło :) Mroczna ta pani ze studium do ołtarza. Swoją drogą niezłe oryginalne nazwisko miał.
OdpowiedzUsuń