7. della Robbia

Luca della Robbia 

(ur. 1399 we Florencji, zm. 20 lutego 1481, tamże) – rzeźbiarz włoski, jeden z głównych mistrzów wczesnego włoskiego renesansu (quattrocento). Pracował we Florencji. Tworzył rzeźby w brązie, marmurze i terakocie.

Niewiele wiadomo o jego wczesnej twórczości. Jego pierwszym udokumentowanym dziełem jest cantoria - marmurowa trybuna śpiewacza - dla katedry Santa Maria del Fiore (1431-38, dziś w muzeum katedralnym).

Zasłynął jako wynalazca techniki barwnie glazurowanych rzeźb z wypalanej gliny. Wykonywał je od ok. 1442. Były to płaskorzeźby, medaliony, ołtarze, grupy rzeźbione, rozpowszechnione w całej Toskanii, zdobiące liczne muzea (Paryż, Berlin, Londyn, Florencja itd.). Jednymi z najważniejszych dzieł stworzonych w tej technice są rzeźby w Kaplicy Pazzich przy kościele Santa Croce we Florencji. Typowym przedstawieniem stał się biały wizerunek Maryi z Dzieciątkiem na błękitnym, płaskim tle (np. Madonna z jabłkiem 1455-60, Museo Nazionale del Bargello).

Cantoria z katedry florenckiej (1431-38), Museo dell' Opera del Duomo we Florencji

Pierwotnie znajdowała się nad drzwiami do północnej zakrystii katedry florenckiej. Swoją formą przypomina starożytny rzymski sarkofag unoszony na pięciu wspornikach. Architektoniczna dekoracja stanowi ramy dla dziesięciu płaskorzeźb przedstawiających śpiewające, tańczące i grające na rozmaitych instrumentach dzieci i młodzież. Stanowią one niejako ilustracje do psalmu 150, którego fragmenty wypisane są na cantorii. Reliefy cechuje duży stopień zróżnicowania wypukłości. Niektóre fragmenty są oderwane zupełnie od podłoża. Figury szczelnie wypełniają całą powierzchnię kwadratowych plakiet.

Artystę cechuje dopracowanie i detaliczność, co przyczyni się do poszukiwań materiału.

Detale:

Wykonał także portal do Nowej Zakrystii katedry florenckiej z terakotową supraportą i brązowymi drzwiami (1442-1475):

Drzwi podzielono na 10 kwater i przedstawiono na nich Ewangelistów, Doktorów Kościoła, a także Matkę Boską i Chrystusa. W ramie znajdują się rozmaite typy mężczyzn.

Supraporta z przedstawieniem Zmartwychwstałego Chrystusa. Jest częściowo montowana z elementów. Terakota daje możliwość miękkiego kształtowania, tu została pokryta glazurą, co stanie się charakterystyczne dla całej rodziny della Robbiów.

Dekoracja rzeźbiarska kaplicy Pazzich przy kościele Santa Croce we Florencji (po 1440):

Tondo ze św. Jakubem Większym

Dekoracja sklepienia portyku kaplicy Pazzich - terakota glazurowana;

Dekoracja sklepienia w kościele San Miniato al Monte we Florencji, terakota malowana i glazurowana, (1461-1462)

Nagrobek biskupa Benozzo Federighiego w kościele Santa Trinita' we Florencji, marmur oraz terakota malowana i glazurowana, (1453)

detal:

Ukrzyżowanie Chrystusa w kościele Santa Maria w Impruneta (ok. 1465)

Madonna z Dzieciątkiem z fasady Orsanmichele we Florencji (1455-1460)

Madonna z jabłkiem (1455-1460)

Madonna w Ogrodzie Różanym (1450-55)

Madonna z Dzieciątkiem 1440s

Madonna z Dzieciątkiem (1445-50), Metropolitan Museum of Art, New York

Madonna z Dzieciątkiem (1445-50)

Madonna z Dzieciątkiem (1455-60)

Madonna z Dzieciątkiem (1465-1470)

Madonna z Dzieciątkiem c. 1465

Madonna z Dzieciątkiem i aniołami

Madonna z Dzieciątkiem między aniołami, 1475 r.

Madonna z Dzieciątkiem między dwoma aniołami c. 1450

Madonna z Dzieciątkiem między świętymi (1449-50)

Madonna z Dzieciątkiem

Tondo z portretem kobiety, 1465 r.

Nawiedzenie Marii w kościele San Giovanni Fuorcivitas w Pistoi (ok. 1445) - terakota glazurowana

Andrea della Robbia

(ur. 28 października 1435 we Florencji, zm. 4 sierpnia 1525, tamże) – rzeźbiarz włoski. Bratanek i uczeń Luca della Robbia.

Wykonywał swe rzeźby prawie wyłącznie w terakocie pokrytej emalią lub polewą, z marmurowych znany tylko ołtarz główny w Santa Maria della Grazia w Arezzo. Liczne prace tego artysty zachowały się we Florencji, wśród nich najsławniejsze postaci niemowląt w medalionach, zdobiących loggię Ospedale degli Innocenti (1463-1466). We Florencji stworzył też rzeźby: w kościele de la Verna (1479), w katedrze Prato (1489) oraz loggi San Paolo. W kościołach w Arezzo, Pistoi i Prato znajduje się większość jego prac.

Jest też twórcą reliefów z Madonnami, które znajdują się w muzeach w Londynie, Berlinie i Paryżu. W pracach pomagało mu jego pięciu synów, a wśród nich Girolamo della Robbia i Giovanni della Robbia.

Jedna z jego madonn znajduje się w kolegiacie w Łasku.

Madonna z Dzieciątkiem między św. Kosmą i Damianem, 1466 r.

Adoracja Dzieciątka ok. 1470

Madonna cechu kamieniarzy, 1475 r.

Ołtarz Koronacji Marii w Chiesa dell' Osservanza w Sienie c. 1474

Zwiastowanie, ok. 1475

Madonna della Cintola, 1486 r.

Adoracja Dzieciątka, 1479 r.

Ołtarz Trójcy (1485-86)

Wniebowstąpienie ok. 1490

Ołtarz Najświętszego Sakramentu w kościele Santi Apostoli we Florencji, 1512 r.

Madonna z Dzieciątkiem między św. Szczepanem i Wawrzyńcem c. 1489

Tonda z przedstawieniami niemowląt w przyłuczach arkad Ospedale degli Innocenti c. 1487

Popiersie chłopca c. 1475

Giovanni della Robbia

 (ur. 19 maja 1469, Florencja, zm. 1529) – rzeźbiarz florencki, syn Andrea.

Retabulum ołtarzowe w kościele San Medardo, 1511 r.

Lament nad Martwym Chrystusem, (1514-15)

Judyta

Girolamo della Robbia

(ur. 9 marca 1488 we Florencji, zm. 4 sierpnia 1566 w Paryżu) – rzeźbiarz, emalier i architekt włoski. Syn i uczeń Andrei della Robbia.

Zbudował zamek Madrid (château de Madrid) w Neuilly-sur-Seine (obecnie przedmieście Paryża) i ozdobił go emaliowaną ceramiką. Stworzył też statuę leżącą do pomnika króla francuskiego Henryka II (1564).

Luca di Andra della Robbia

(1475-1548) - syn Andrei della Robbia.

Pokłon Pasterzy (1513-20)

Zdjęcie z krzyża (1513-1520)

Francesco della Robbia

(1477-1527) - syn Andrei della Robbia.

Christ in Sepulchre, 1490s